Kur dëgjon për investime në bursë, shpesh mund të hasësh termin “blue chip stock”. Në pamje të parë, tingëllon si diçka teknike dhe e ndërlikuar, por në të vërtetë është një koncept i thjeshtë që lidhet me kompanitë më të mëdha, më të besueshme dhe më të qëndrueshme në treg. Një “blue chip stock” është si një “emër i madh” në botën e biznesit – kompani që kanë ekzistuar për shumë vite, kanë rezultate të forta financiare dhe njihen nga të gjithë për cilësinë e produkteve ose shërbimeve të tyre.
Nëse po mendon të investosh, kuptimi i këtij termi është i rëndësishëm sepse mund të ndikojë në mënyrën si ndërton portofolin tënd dhe sa i sigurt mund të ndihesh me investimin që bën.
Çfarë është saktësisht një “blue chip stock”?
Një “blue chip stock” është një aksion i një kompanie të madhe, me reputacion të mirë dhe me performancë të qëndrueshme në kohë. Këto kompani zakonisht kanë kapitalizim të madh në treg (pra, vlerë të lartë totale në bursë), paguajnë dividentë rregullisht dhe janë liderë në industrinë e tyre.
Emri “blue chip” vjen nga bota e pokerit – ku çipat blu kanë vlerën më të lartë. Në mënyrë të ngjashme, edhe në tregjet financiare, “blue chip stocks” konsiderohen si më të vlefshmet dhe më të besueshmet.
Shembuj të njohur globalisht janë kompani si Apple, Microsoft, Coca-Cola, Johnson & Johnson, Procter & Gamble dhe Nestlé. Në kontekstin rajonal, një kompani e madhe dhe e qëndrueshme në bursë mund të konsiderohet gjithashtu “blue chip”, edhe nëse është më e vogël në krahasim me gjigantët botërorë.
Pse “blue chip stocks” janë të rëndësishme për investitorët
Këto aksione kanë një reputacion të ndërtuar mbi tri shtylla kryesore:
1. Stabiliteti financiar
Një nga arsyet pse investitorët i duan “blue chip stocks” është qëndrueshmëria e tyre. Edhe në kohë krizash ekonomike, këto kompani shpesh arrijnë të mbijetojnë dhe të vazhdojnë aktivitetin e tyre. Kjo nuk do të thotë që nuk humbin vlerë, por rëniet e tyre zakonisht janë më të moderuara dhe kanë më shumë gjasa të rikuperohen.
2. Pagesa e dividentëve
Shumë “blue chip stocks” paguajnë dividentë – një pjesë e fitimeve të kompanisë që u shpërndahet aksionarëve. Kjo do të thotë që, përveç mundësisë për të fituar nga rritja e çmimit të aksionit, investitori mund të marrë edhe një të ardhur të qëndrueshme periodike. Për shembull, nëse zotëron aksione të një kompanie që paguan 3% divident në vit, ti merr një “bonus” për çdo aksion, pavarësisht lëvizjeve të tregut.
3. Besimi i tregut
Një “blue chip stock” është shpesh një sinonim i besimit. Shumë fonde pensioni, fonde investimi dhe investitorë afatgjatë zgjedhin këto kompani sepse janë më të sigurta krahasuar me bizneset e vogla ose startup-et e reja. Ky besim përkthehet në më shumë kërkesë për aksionet e tyre, gjë që ndihmon stabilitetin e çmimit.
Avantazhet dhe disavantazhet e “blue chip stocks”
Ashtu si çdo investim, edhe “blue chip stocks” kanë anët pozitive dhe ato më pak të mira.
Avantazhet
- Rrezik më i ulët krahasuar me kompanitë e reja dhe më të vogla.
- Dividentë të qëndrueshëm që ofrojnë një burim të rregullt të ardhurash.
- Stabilitet afatgjatë në vlerë dhe performancë.
- Reputacion i fortë që i bën më të besueshme në treg.
Disavantazhet
- Rritje më e ngadaltë – këto kompani tashmë janë të mëdha, kështu që potenciali për rritje të shpejtë është më i kufizuar krahasuar me startup-et.
- Çmim më i lartë për hyrje – për të blerë aksione në këto kompani shpesh duhet një kapital fillestar më i madh.
- Jo imun ndaj krizave – edhe kompanitë më të mëdha mund të përballen me humbje në kohë të vështira.
Si t’i përfshish në portofolin tënd
Nëse je një investitor fillestar, përfshirja e “blue chip stocks” në portofol mund të jetë një hap i mençur për të ndërtuar një bazë të fortë. Këto aksione mund të shërbejnë si “shtylla kurrizore” e investimeve të tua, duke kombinuar stabilitetin me potencialin për rritje të moderuar dhe të qëndrueshme.
Një strategji e zakonshme është të kombinosh blue chip stocks me disa investime më të rrezikshme (por potencialisht më fitimprurëse) për të balancuar rrezikun dhe përfitimin. Për shembull, mund të kesh 60% të portofolit në kompani të mëdha dhe të qëndrueshme, ndërsa pjesën tjetër në sektorë inovativë ose në kompani më të vogla
Kur dëgjon për “blue chip stock”, mendo për një kompani që ka treguar se mund t’i rezistojë kohës, krizave dhe konkurrencës. Janë bizneset që kanë kaluar dhjetëra vite duke ndërtuar markën e tyre dhe duke fituar besimin e miliona konsumatorëve.
Nëse investimi në bursë të duket si një udhëtim i pasigurt, aksionet “blue chip” janë si anija e madhe dhe e fortë që mund të të çojë në destinacion me më pak tronditje, edhe pse ndoshta jo me shpejtësinë e një varke të vogël dhe të shpejtë.